Rouw verwerk je niet, rouw overleef je

We hebben het niet altijd even goed door, maar rouw is een universele ervaring. Vroeg of laat heeft iedereen te maken met verlies. Bij de een heeft rouw grote impact, bij een ander lijkt rouw weinig hinder te geven. Dat rouw veel in je teweeg kan brengen, dat weten we. We schreven er een heel boek over: ‘Van missen krijg je het koud‘. En alle reacties die we krijgen zijn vol herkenning: ‘Oooh, dus dàt is er aan de hand!‘ en ‘Ja, dat heb ik ook!‘.

Rouwverwerking

Vaak wordt er gesproken over rouwverwerking. Rouwen is dan het verwerken van een groot verlies. Toch zit er een idee in deze uitdrukking die niet helemaal lekker zit. Je kunt het gevoel hebben dat je met rouwverwerking een proces doorgaat en dan de rouw achter je laat. Dat je het verdriet en gemis nu bent doorgewerkt en dat het voorbij is.

Overleven van rouw

Maar rouw gaat nooit helemaal voorbij. Het blijft een leven lang bij je. Je zult je leven vormgeven waarbij rouw een onderdeel is, maar je zult het altijd met je meedragen en het zal deel zijn van wie jij bent. Je leven vormt zich om het verlies heen. Het is dan ook niet voor niets dat er ook wel gesproken wordt over het overleven van rouw.

Neem de tijd die nodig is

Als je een verlies hebt doorgemaakt, moet je hard werken. Maar wat dat werk voor jou betekent en hoe jij dat werk zal verzetten, het is voor iedereen weer anders. Iedereen uit zijn verdriet op zijn eigen unieke manier.

Het kan niet vaak genoeg worden gezegd dat het eigenlijk niet uitmaakt hoe je rouwt. Maar sluit je verdriet niet op in jezelf. Geef verdriet de ruimte die het nodig heeft. Neem de tijd om te rouwen. En neem de tijd die je nodig hebt. Er is niemand die je vertelt hoe het allemaal moet.