Waarom zou je je familie onterven?

Het afwikkelen van een nalatenschap na een overlijden kan om meerdere redenen een emotionele zaak zijn. Rouw en verlies worden in zo’n proces extra gevoeld. Er kunnen ook andere zaken spelen. Hoe moeten de bezittingen worden verdeeld en wie heeft recht op wat? Regelmatig zorgen die vragen voor vervelende conflicten in een toch al lastige periode na het afscheid van een dierbare.

Er zijn allerlei wettelijke bepalingen die, als er niets is geregeld, vertellen hoe verdelingen lopen en wie wettelijke erfgenamen zijn. Als er ooit een testament is opgesteld, dan moet deze worden gevolgd.

Familie onterven

Het is al jaren een trend dat steeds vaker familie wordt onterfd. Bij 43 procent van de ondervraagde notarissen gaat een kwart tot de helft van de erfrechtzaken over onterven (bron). Soms komt dat omdat er een conflict speelt in de familie, soms omdat er weinig contact meer is. Het lijkt ook meer te worden geaccepteerd dat mensen met grotere afstand tot hun familie leven.

Notaris van der Geld zegt bij 1Vandaag: ‘Mensen die misschien wel het dichtst bij je staan, maar geen familie zijn, zijn niets van je als je komt te overlijden. Zij hebben in het huidige erfrecht nergens recht op. Vroeger was het vanzelfsprekender dat familie zou erven. Nu zie je dat mensen daar toch anders over denken. Die noemen hun vrienden hun zelfgekozen familie.’

Weloverwogen onterven

Er kunnen ook andere redenen zijn dan een familieconflict om te onterven. Zo vertelt Bert dat hij zijn ouders heeft onterfd. ‘Niet omdat we ruzie hebben, maar omdat zij niets aan het geld hebben en het beter direct naar andere erfgenamen kan gaan. Anders betaal je er dubbel erfbelasting over’.

Alex vertelt dat zijn ouders hun testament hebben aangepast om te voorkomen dat hij wat zou erven, omdat hij dan zijn overheidssteun (Belgische variant op de Wajong) kwijt zou raken tot het moment dat hij het vermogen zou hebben opgebruikt.

Zo kan iedereen zijn eigen overweging hebben. Het is goed om hierover na te denken of mee te laten kijken door een deskundige. Onterven is een keuze met grote gevolgen. Niet alleen emotioneel maar zeker ook juridisch en financieel.

Als onze RegisterExecuteur Sandra het nalatenschap voor iemand vastlegt, komt er ook altijd een check of er een testament is, wat er nu in staat en of dit ook de gewenste situatie is. Ze bespreekt je wensen en zorgt er voor dat je goed voorbereid naar de notaris kunt om je testament te laten aanpassen indien gewenst. Meer info »

Wettelijke beperking

Het is goed om te weten dat de wet een beperking kent als het gaat om familie onterven. In Nederland heet dat je legitieme portie. In België wordt dat het reservatair deel genoemd. Een kind van een overledene kan wettelijk altijd een deel opeisen, zelfs als je in het testament bent onterfd.

Complexe gezinsverbanden

Volgens cijfers van het CBS leeft ruim een half miljoen minderjarigen in complexe gezinsverbanden. Dan is er bijvoorbeeld sprake van een stiefouder, een halfbroer of -zus of een stiefbroer of -zus. Dat geeft aan dat steeds vaker ook de verbanden rondom nalatenschap niet meer helder zijn.

Als je samenwoont met je partner en je bent niet getrouwd, dat is het belangrijk om goed vast te leggen hoe je alles geregeld wilt hebben. Vaak komt er in deze situaties (dus bij niet trouwen) een samenlevingsovereenkomst en testament aan de orde.

Regel het nu

Wacht er niet mee, maar regel je nalatenschap nu. Want wanneer later is, dat weet niemand. Alles wat je nu hebt geregeld, geeft je dierbaren rust op het moment dat jij er niet meer bent.