Sociale media en digitaal rouwen

Technologie heeft een grote invloed op hoe we leven en hoe we onze maatschappij organiseren. Daarbij verandert gebruik van technologie ook de manier waarop we omgaan met verlies. Rouwen en herinneren doen we steeds meer digitaal.

De plek van technologie in het leven 

Je kan onze tijd niet meer voorstellen zonder techniek. Je betaalt met je smartphone, belt via WhatsApp, deelt foto’s via sociale media, je logt in bij de overheid met je DigiD en met een app op je telefoon doe je je bankzaken. 

We verbinden ons ook steeds meer via digitale kanalen met anderen. Het is dan ook niet gek dat we ook veranderen in hoe we met rouw en verlies omgaan. Sociale media zijn ook een publieke plek geworden om een ander te condoleren, en sociale media zijn publieke omgevingen om te herinneren en te herdenken. 

Sociale Media en Rouw

Sociale media hebben daarbij een hele nieuwe dimensie toegevoegd aan het rouwproces. Rouw is meer publiek geworden. Facebook, Instagram, Twitter en LinkedIn zijn platforms die je vooral gebruikt om je te verbinden met mensen die je kent, die je boeiend vindt of waar je een interesse mee deelt.

Ondertussen worden deze platforms ook meer en meer gebruikt om emoties te uiten. Dat kan activistische emotie zijn, maar het kan ook verdriet en gemis zijn. 

Op de sterfdatum van iemand wordt bijvoorbeeld een persoonlijke herinnering geplaatst. Zo geven sociale media plekken om verdriet te delen, maar zeker ook te troosten en sterkte te wensen. Er worden foto’s op Facebook of LinkedIn gedeeld die dezelfde functie lijken te hebben als de klassieke bidprentjes of gedachteniskaartjes: een herinnering aan iemand die wordt gemist.

Herdenkingsaccounts. Accounts van overledenen kunnen worden omgezet tot herdenkingsaccount. Hiermee blijf de geschiedenis van iemand min of meer zichtbaar en is er een digitale plek om terug te komen om herinneringen op te halen of herinneringen te delen. 

Traditioneel rouwen en digitaal rouwen

In vroeger tijden was rouwen een publiek gebeuren. Rouw was zichtbaar in de straat en in de kerk. Maar rouwen werd een eeuw geleden steeds meer een privéaangelegenheid. Het was thuis, op de begraafplaats of in de kerk.

Met het nieuwe rouwen is het verlies en gemis weer zichtbaar geworden voor de buitenwereld. Rouwen is niet meer gebonden aan een plek of een bepaalde tijd. Digitaal rouwen kan altijd en overal.

Troost via sociale media

Openbare rouwen in de digitale werkelijkheid kan ook op een bijzondere manier troost bieden. Sociale media stelt je in staat je te verbinden met lotgenoten. Alleen al de facebook groep ‘Rouwverwerking’ heeft bijna 4000 leden. Ook groepen die vooral gedichten over rouw delen zijn populair (zoals deze). Ze bieden een plek van herkenning en een plek om verdriet woorden te geven.

Overigens zijn deze onlinelotgenotengroepen niet voor iedereen een oplossing. Het blijkt soms lastig om voorbij de massa en het onpersoonlijke te komen.

Afsluitend

Digitaal rouwen kan een waardevolle manier zijn om verdriet te delen met anderen en een dierbare actief te herinneren. Maar het is niet voor iedereen. Vooral het feit dat het veel openbaar is en het altijd en overal te vinden zal zijn kunnen je terughoudend maken. Ook kan het online contact onpersoonlijk aanvoelen. Maar de digitale contacten kunnen zeker troost en steun bieden. Het is aan jou om te zoeken hoe de onlinewereld aansluit bij jouw manier van rouwen.

PS: Goed om te weten dat je zelf nu ook al kan aangeven wat jij wilt dat er gebeurt met je accounts. Lees meer in het artikel ‘Je data (en crypto’s) na de dood’.