Eeuwig leven als AI, moet je dat wel willen?

2023 was het jaar dat AI opeens over ons allemaal ging. Het was niet meer voor ingewikkelde bedrijven of een toepassing in sciencefiction verhalen. ChatGPT, Bard, Dall-E, Midjourney en ontelbare platformen zijn ondertussen breed gebruikt. Hoe gaan deze nieuwe technologische mogelijkheden rouwverwerking helpen?

Chatten met overleden moeder

Sunshine Henle is een AI-professional uit Florida. Haar 72-jarige moeder was recentelijk overleden. Op basis van de ChatGPT techniek ontwikkelde ze daarop een zogenaamde ‘ghostbot’. Het is een chatbot waar als basisinformatie allemaal oude tekstberichten haar en haar moeder was ingevoerd. Daardoor kan je chatbot dus chatten alsof het haar moeder was.

Voor Henle waren de gesprekken heel troostend. Dit hielp haar meer dan gesprekken met rouwcoaches dat ze eerder had gehad. Ook was het advies waardevoller dan dat ze aan informatie op Google kon vinden.

Soms vergeet je dan dat je met een niet-echt-persoon zit te praten. In juli 2023 deelde Henle frustraties over haar werk en waar ze vastliep. De reactie die daarop kwam was nu echter niet zoals haar moeder zou reageren, maar iets wat ChatGPT-achtig was. Bron.

Wil jij eeuwig voortleven?

Ondertussen zijn er steeds meer platforms die iets aanbieden zoals Henle had gemaakt. Denk dan aan toepassingen als hereafter.ai, myyov.com (You, Only Virtual) en MindBank.ai timmeren al stevig aan de weg. Maar moet je het willen dat je altijd met een overledene toch ‘virtueel contact’ kan blijven houden?

Goed voelen of goed zijn?

Een bekend fenomeen in rouw is dat je lang kan blijven vasthouden aan een leven zoals het was. Je blijft het verleden koesteren. Het kan ervoor zorgen dat je bevroren raakt in de tijd. Je leeft in een soort niemandsland. Je kan het leven zoals het was niet terughalen, maar je kan daardoor ook niet de nieuwe werkelijkheid omarmen.

Je mag je afvragen of dat als iets goed voor je voelt, het daarmee ook direct goed voor je is. Is het wel wenselijk dat een overledene in zekere zin eeuwig voor jou beschikbaar blijft in digitale vorm? Hoe fijn het misschien ook voelt?

Je hebt al een bron aan herinneringen

Vergeet niet dat de ander die je moet missen een leven aan herinneringen in je heeft achtergelaten. Ze zeggen wel eens dat iemand die overlijdt een nieuw adres krijgt: ze verhuizen naar je hart.

Je hart vol herinneringen is een gezonde bron voor de rest van het leven. Maar je moet er soms echt moeite voor doen om bij dierbare herinneringen te komen. Soms kun je herinneringen naar boven zingen met een liedje dat je terug-transporteert in de tijd. Of naar boven wandelen, omdat je samen altijd wandelde en een nieuwe wandeling je herinnert aan samen. Of je haalt herinneringen naar boven met fotoboeken of met verhalen die je samen met anderen deelt.

Opnieuw het leven vinden

Een belangrijk stuk van rouw blijft het opnieuw uitvinden van je plek in de nieuwe werkelijkheid. Het leven hier en nu, waarbij je dierbare er niet meer is. Je kan de pijn proberen uit te stellen. Maar vroeger of later moet de werkelijkheid onder ogen worden gezien: het leven gaat verder zonder je overleden dierbare!

Maak geen bot van me

Wil je wel dat er van jou een digitale avatar kan worden gemaakt? Of wil je sowieso voorkomen dat anderen voor altijd met je moeten kunnen blijven chatten en praten? Je zou dan kunnen overwegen het op te nemen in je testament bij je bindende laatste wensen.

Technologische ontwikkelingen gaan enorm snel. En tegelijk lopen wet- en regelgeving hopeloos achter.

We zitten momenteel in een wereld met bijna onbegrensde mogelijkheden. Veel kan. Maar de vraag is of alles wel oké is. Die vraag zal iedereen zich moeten blijven stellen.