Zoeken en vermijden: hoe ga je om met herinneringen in rouw?

Hoe moet je als rouwende omgaan met alle herinneringen die achterblijven? Je mist iemand, je wilt iemand niet missen, maar het is de realiteit. Moet je dan vooral foto’s bekijken of juist even niet? Ga je plekken opzoeken waar je samen kwam of vermijd je die voorlopig? Onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen geeft hier meer inzicht in.

Herinneringen opzoeken 

Het blijkt heel normaal te zijn om actief herinneringen op te zoeken als je rouwt. Actief in de zin dat je bijvoorbeeld die foto’s pakt van je overleden dierbare en dat je daar langer de tijd voor neemt. Dat is niet vreemd en zeker niet iets om je zorgen om te maken dat het abnormaal of ongezond is. Dit is iets dat er helemaal, heel natuurlijk, bij hoort als je rouwt.

Vermijding is niet de oplossing

Sommigen krijgen het advies om de gedachten vooral op iets anders te zetten. En dat het beter is om de confronterende herinneringen te vermijden als het verdriet nog vers is. Of het helpt om dan maar je gedachten te verzetten met vrolijker zaken? Uit het onderzoek blijkt dat deze vermijding niet per se helpt bij het verwerken van verlies. Veel belangrijker is dat je je eigen tempo vindt.

Vind je eigen weg

Keer op keer herhalen we het, en ook nu weer: iedereen rouwt anders. En dat mag ook. De een bladert urenlang door fotoalbums, terwijl de ander liever wandelt op plekken waar vroeger samen gewandeld werd. Een volgende gaat voor nu even lekker aan het werk om niet de hele dag bezig te hoeven zijn met het gevoel van missen. Er is geen ‘goed’ of ‘fout’. Het belangrijkste is dat je doet wat voor jou op dat moment klopt, wat goed voelt of waarvan je denkt dat het je helpt of rust geeft.

Wanneer is het teveel?

Je moet je pas zorgen gaan maken als je als het ware helemaal vast komt te zitten in het verleden. Daarover schreven we eerder al ‘Bevroren in de tijd’. Dat merk je bijvoorbeeld doordat je zelf na een lange tijd nog steeds niets in huis hebt kunnen veranderen. Of als je dagen achter elkaar alleen maar naar foto’s kijkt. Als je zo vast zit waardoor je maar moeilijk kan deelnemen aan het gewone leven, kan het goed zijn om hulp te zoeken bij je huisarts of een rouwbegeleider.

Ruimte voor jezelf én de ander

Maar wees niet te snel bezorgd. Probeer jezelf de tijd en ruimte te geven die je nodig hebt. Het ene moment wil je herinneringen opzoeken, het andere moment juist even niet. Beide zijn oké. Het verlies krijgt gaandeweg een plek in je leven, ook al blijft het gemis. Langzaam groei je met je nieuwe leven ‘om het verlies’ heen. Dat hoef je niet te overhaasten.

Samen herinneren

Het delen van herinneringen met anderen die je dierbare ook hebben gekend, kan heel waardevol zijn. Misschien heeft iemand anders nog foto’s die jij niet kent, of verhalen die voor jou nieuw zijn. Zo krijg je als het ware nieuwe herinneringen aan iemand die er niet meer is. En juist het samen ophalen van herinneringen kan troostend zijn – je draagt het verdriet dan niet in je eentje.

Ken je iemand in rouw?
Doe iets, hoe klein dan ook.

Bron: Eisma, M. C., de Lang, T. A., Christodoulou, K., Schmitt, L. O., Boelen, P. A., & de Jong, P. J. (2024). Prolonged grief symptoms and lingering attachment predict approach behavior toward the deceased. Journal of Traumatic Stress, 1-12. https://doi.org/10.1002/jts.23124