Als rouwen niet zomaar voorbijgaat

Als je iemand verliest die je dierbaar is, is het normaal om verdriet te voelen. Voor de meeste mensen wordt dit verdriet na verloop van tijd minder heftig, maar voor sommigen blijft het intense verdriet lang aanhouden. Dan spreken we van een Persisterende Rouwstoornis. In dit artikel noemen we dat Langdurige Rouwstoornis.

Wat is Langdurige Rouwstoornis?

Bij een Langdurige Rouwstoornis blijven mensen vastzitten in hun rouwproces. Ze verlangen heel sterk naar de overledene, denken voortdurend aan de overleden persoon en hebben moeite met het accepteren van het verlies. Ze voelen intense emotionele pijn, het gevoel dat een deel van henzelf verloren is gegaan, en hebben problemen met sociale contacten of dagelijkse activiteiten.

Uit het wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ongeveer 10% van de mensen die een dierbare verliezen, een Langdurige Rouwstoornis ontwikkelt. De meeste mensen doorlopen dus een natuurlijk rouwproces zonder blijvende problemen, ook al kan dit proces pijnlijk en zwaar zijn.

Risicofactoren wereldwijd

Het onderzoek wijst verschillende factoren aan die de kans op Langdurige Rouwstoornis vergroten:

De manier van overlijden
Uit grootschalig onderzoek blijkt dat bijna 49% van de nabestaanden een Langdurige Rouwstoornis krijgt na een onverwachte of gewelddadige dood, zoals een ongeval, zelfdoding of moord. Dit percentage is veel hoger dan bij een natuurlijke dood.

De relatie met de overledene
De kans op Langdurige Rouwstoornis is groter bij het verlies van een naast familielid (zoals een kind, partner of ouder) dan bij het verlies van een verre verwant. In een studie onder Syrische vluchtelingen bleek het verlies van een naast familielid een belangrijke voorspeller voor de ernst van de rouwsymptomen.

Persoonlijke achtergrond
Mensen met een lagere sociaaleconomische status, vrouwen en oudere mensen hebben een grotere kans op het ontwikkelen van Langdurige Rouwstoornis.

Eerdere moeilijke ervaringen
Mensen die al eerder moeilijke dingen hebben meegemaakt, zoals problemen in de jeugd of andere gezondheidsproblemen, hebben een grotere kans op Langdurige Rouwstoornis.

Culturele verschillen in rouw

Rouw om een overleden dierbare komt overal ter wereld voor. Maar hoe mensen rouwen, verschilt sterk per cultuur.

In sommige Aziatische landen, zoals China, voelen mensen hun verdriet vaak meer in hun lichaam. Ze krijgen bijvoorbeeld hoofdpijn of pijn in hun rug of maag als reactie op het verlies.

Interessant is ook dat wat in de ene cultuur als normaal wordt gezien, in een andere cultuur als vreemd kan worden beschouwd. Zo vertellen Cambodjaanse mensen vaak dat ze dromen over hun overleden dierbaren of zelfs beelden van hen zien. In hun cultuur is dit heel normaal en hoort het bij rouwen. In westerse landen zouden dokters dit misschien wel zien als iets om zorgen over te maken.

In ons volgende artikel gaan we dieper in op hoe cultuur bepaalt hoeveel tijd we ‘mogen’ nemen om te rouwen, hoe vaak Langdurige Rouwstoornis voorkomt in verschillende delen van de wereld, en wat kan helpen om gezond door een rouwproces te komen.

Bron: Hilberdink, C. E., Ghainder, K., Dubanchet, A., Hinton, D., Djelantik, A. A. A. M. J., Hall, B. J., & Bui, E. (2023). Bereavement issues and prolonged grief disorder: A global perspective. Cambridge Prisms: Global Mental Health, 10, e32, 1-11. https://doi.org/10.1017/gmh.2023.28