Cultuur, rouw en wat helpt bij vastgelopen verdriet

In ons vorige artikel hebben we uitgelegd wat Langdurige Rouwstoornis is en welke risicofactoren hieraan bijdragen. We zagen ook dat cultuur een grote invloed heeft op hoe mensen rouwen. Laten we daar nu dieper op ingaan.

Hoeveel tijd mag rouw kosten?

De tijd die mensen ‘mogen’ nemen om te rouwen verschilt sterk per cultuur. In Duitsland wordt ongeveer een jaar als normaal gezien. In sommige Chinese tradities wordt verwacht dat je drie jaar lang bepaalde dingen niet doet na het verlies van een kind of ouder, om zo respect te tonen. In Bali, Indonesië, vinden tot wel 10 jaar na een overlijden verschillende rouwrituelen plaats.

Ook hoe ouders rouwen om een overleden kind verschilt per cultuur. Zwitserse ouders piekeren bijvoorbeeld meer over het verlies, terwijl Chinese ouders vaker problemen krijgen met hun dagelijks functioneren en zich leeg en zonder doel voelen.

Hoe vaak komt het voor in verschillende landen?

Langdurige Rouwstoornis komt niet overal even vaak voor. Het wetenschappelijk onderzoek laat zien dat gemiddeld wereldwijd 10% van de mensen die een dierbare hebben verloren, een Langdurige Rouwstoornis ontwikkelt.

De situatie bij mensen in oorlogs- en conflictgebieden is gemengd. Sommige studies laten zien dat ook zij gemiddeld rond de 10% zitten voor het ontwikkelen van deze Langdurige Rouwstoornis.

Wat wel duidelijk is dat de manier waarop iemand overlijdt een grote invloed heeft op het risico van Langdurige Rouwstoornis. Bij plotselinge en gewelddadige sterfgevallen, die vaker voorkomen in conflict- en oorlogsgebieden, is de kans op Langdurige Rouwstoornis bijna 49%.

Wat helpt om gezond te rouwen?

Wat helpt nu te voorkomen dat rouwen uitloopt in problematisch rouwen? Daar zijn een aantal aanwijzingen voor:

Steun van anderen
Mensen die weinig steun krijgen van vrienden en familie na een verlies, hebben meer kans op problematische rouw. Maar omgekeerd gaat het ook op: een goede sociale omgeving kan dus beschermend werken.

Rouwrituelen
Rituelen rondom afscheid nemen kunnen helpen bij het verwerken van verlies. Denk aan een mooie afscheidsdienst, het samen de verjaardag vieren van iemand die is overleden of bijvoorbeeld op de 40e dag na overlijden een herinneringsmoment organiseren.. Of bezoeken van de begraafplaats, dingen doen die je graag deed samen met de overledene. Ze bieden houvast en structuur in een verwarrende tijd. Dit beschermt mensen mogelijk tegen het vastlopen in rouw.

Alles samengevat

Langdurige Rouwstoornis is een erkende aandoening die wereldwijd voorkomt, maar de manier waarop mensen het ervaren, hoe lang het duurt en hoe vaak het voorkomt, kan verschillen per cultuur. Hoe het overlijden is geweest, en hoe de relatie is met de overledene en of er steun is vanuit de omgeving spelen een belangrijke rol in de kans op het ontwikkelen van problematisch rouwen.

Als je zelf in rouw bent, weet dan dat het normaal is om verdrietig te zijn, en dat het normaal is dat dit verdriet tijd kost. Maar als je na maanden nog steeds niet kunt functioneren in het dagelijks leven, zoek dan hulp. De huisarts of een rouwtherapeut kan je verder helpen.

Ken jij iemand in rouw?
Doe iets! Hoe klein dan ook.

Bron: Hilberdink, C. E., Ghainder, K., Dubanchet, A., Hinton, D., Djelantik, A. A. A. M. J., Hall, B. J., & Bui, E. (2023). Bereavement issues and prolonged grief disorder: A global perspective. Cambridge Prisms: Global Mental Health, 10, e32, 1-11. https://doi.org/10.1017/gmh.2023.28